100-lecie polskiego lotnictwa wojskowego

Wystawa czasowa Sierpień-Listopad 2018

Początki polskiego lotnictwa sięgają okresu I wojny światowej, kiedy to tworzyły się jego zalążki. Wszak piloci polskiego pochodzenia walczyli w większości armii zaborczych.

Pierwszą jednostką lotniczą był I Oddział Awiacyjny utworzony 19. lipca 1917 roku w Mińsku. Działał w składzie I Polskiego Korpusu
gen. Dowbór-Muśnickiego. Początkowo miał na stanie tylko jeden nieuzbrojony samolot Nieuport 11 "Bebe".
Nieco później, już po zmianie nazwy na Awiacja I Korpusu, jednostka została wyposażona w 16 samolotów,
przejętych w lutym 1918 roku z transportów kolejowych w Kozyrewie...

Już na początku listopada 1918 roku, Polacy z rąk zaborców starali się odebrać i opanować lotniska oraz sprzęt lotniczy. Jako pierwsze zdobyto Rakowice (31.X-3.XI), później lotnisko we Lwowie (3-5.XI) a następnie Hureczko pod Przemyślem. Pierwszy polski samolot na bojową misję wystartował z oswobodzonej lwowskiej Lewandówki 5. listopada 1918 roku. Za jego sterami siedziała załoga por. Stafan Bastyr i por. Janusz de Beaurain.

Jednak faktycznie polskie lotnictwo zaczęło się dynamicznie rozwijać dopiero po odzyskaniu przez Polskę niepodległości,
11 listopada 1918 roku...

Wystawę na 21 planszach podzielono na dwie części. Pierwsza pokazuje zarówno początki polskiego lotnictwa, z jego skomplikowaną, wielonarodową strukturą, konieczną do ujednolicenia, równie skomplikowaną kwestią sprzętową a nawet mundurową, wszak na terenie każdego z zaborów lotnicy posiadali różne ich rodzaje. Druga zaś, z konieczności (wszak temat jest bardzo rozległy) i skromności miejsca, ukazuje w ogólnym zarysie etapy rozwoju polskiego lotnictwa w ciągu całego stulecia, pod kątem używanych typów samolotów. Każda fotografia jest opatrzona opisem historycznym lub kontekstowym, związanym z danym okresem lub typem przedstawionego statku powietrznego. Celem wystawy jest zapoznanie oglądającego z najważniejszymi etapami rozwoju polskiego lotnictwa wojskowego,
bo to właśnie ono jako pierwsze dla obrony naszej młodej państwowości powstało...

Tekst i foto: Jarosław Sobociński

Koncepcja, wykonanie wystawy: Jarosław Sobociński

***