Eksponat marca 2016 - Samolot transportowy Ił-14T

Iliuszyn Ił-14T
Samolot transportowy
LMW-KI-1704


Samolot Ił-14 powstał jako rozwinięcie wcześniejszej konstrukcji, czyli Ił-12. Opracowany został na przełomie 1949/50 roku zaś prototyp oblatano 20.września 1950 r. Bazowo konstruowany jako samolot pasażerski do przewozu 18 pasażerów wraz z bagażem nosił oznaczenie Ił-14P i w tej wersji oblatany został w 1953 roku. Produkcję w moskiewskich zakładach „Znamia Truda” rozpoczęto rok później. W nowym samolocie z poprzednika zachowano kadłub, usterzenie poziome i podwozie.Zaprojektowano całkowicie nowe skrzydło i usterzenie pionowe. Zastosowano także mocniejsze silniki ASz-82T (1900 KM) zamiast ASz-82FM (1850 KM), które były używane w Ił-12.W 1955 roku powstała odmiana Ił-14M w której o jeden metr przedłużono kadłub, aby pomieścić fotele dla 24 pasażerów. Komfort ich podróży był na wysokim poziomie zaś ilość miejsca dla każdego zdecydowanie większa niż w dzisiejszych samolotach pasażerskich w klasie turystycznej. Odmiana transportowa była pozbawiona foteli pasażerskich zaś podłogę wzmocniono. Powiększono także drzwi załadunkowe. Ogólnie w ZSRR wyprodukowano 3500 egzemplarzy tego samolotu w różnych wersjach – Ił-14P, Ił-14M, Ił-14T (transportowy), Ił-14D (desantowy), Ił-14S (salonka),Ił-14FG (fotogrametryczny). Pod koniec lat 50-tych Ił-14 był podstawowym samolotem cywilnej komunikacji oraz transportowym Sił Zbrojnych ZSRR.
Samoloty Ił-14 produkowane były na zasadach licencji w Czechosłowacji a także we Wschodnich Niemczech (NRD). W Czechosłowacji  licencyjny Ił-14 nosił oznaczenie AVIA Av-14, wyprodukowano tam około 200 egzemplarzy tych samolotów w odmianach analogicznych jak w ZSRR. W  NRD uruchomiono produkcję w wytwórni VEB Flugzeugwerke w Dreźnie w 1956 roku. Wyprodukowano tam 80 samolotów, głównie w odmianie pasażerskiej VEB Ił-14P dla 26 pasażerów oraz transportowej VEB IŁ-14T.


W Polsce Ił-14P pojawił się w 1955 roku, zakupiono wtedy 4 egzemplarze tego samolotu dla Polskich Linii Lotniczych „LOT” zaś rok później kolejne dwa. W 1957 roku zakupiono 6 szt. VEB Ił-14P oraz jeden Av-14P. Wszystkie te samoloty użytkowano do 1972 roku. Okresowo w latach 1961-1965  PLL „LOT” wypożyczał trzy samoloty z wojska. Mimo różnych egzemplarzy wypożyczanych każdego roku, otrzymywały one te same znaki rejestracyjne: SP-LNO, SP-LNP, SP-LNR. Były to samoloty VEB Ił-14. W ten sposób fotografie tych samolotów wykonane w różnym okresie nie muszą przedstawiać dokładnie tych samych egzemplarzy samolotów. Wojska Lotnicze zakupiły 20 samolotów Ił-14 (6 szt.) oraz VEB Ił-14 (14 szt.) w odmianach transportowej i pasażerskiej.
Egzemplarz Ił-14T będący w zbiorach drzonowskiego muzeum  wyprodukowano na początku 1959 roku w VEB Drezno. Służbę rozpoczął on 2.lipca 1959 roku w 36.Specjalnym Pułku Transportowym na Okęciu. Kolejnym przydziałem był 55 Pułk Transportowy, Kraków-Balice
(późniejszy 13. Pułk Lotnictwa Transportowego). Samolot latał początkowo z numerem „025”, nieco później „45” a od 1982 roku z „3069”, który towarzyszył mu do końca służby. Jest to jeden z egzemplarzy, które wypożyczane były w latach 60-tych do PLL „LOT”, okresowo nosił oznaczenia cywilne: SP-LNP, SP-LNR, SP-LNU. Do muzeum przekazany 28. stycznia 1989 roku zaś przebazowany z Babimostu na teren placówki w 1992 roku. Jest to jeden z kilku egzemplarzy  przebudowanych na początku lat 70-tych do wersji fotogrametrycznej.

Dane taktyczno-techniczne:

Rozpiętość – 31,70 m
Długość – 21,31 m
Wysokość – 7,80 m
Powierzchnia nośna – 100,m.kw
prędkość maksymalna – 430 km/h
pułap – 7400 m
zasięg – 600- 2250 km
masa własna – 12 700 kg

Tekst : J.Sobociński
Foto : W.Hołyś, G.Helmer, J.Sobociński

***