Szabla paradna WP wz. 1976

     (Widzewska Fabryka Maszyn Włókienniczych „Wifama” Łódź, 1987 r.)

numer inwentarzowy LMW-KI-2259

Po zakończeniu II wojny światowej  na wyposażeniu 1. Warszawskiej Dywizji Kawalerii znajdowały się radzieckie szaszki wz. 1927. Były w użyciu do momentu rozwiązania dywizji w 1947 r., choć w niektórych jednostkach pozostały dłużej służąc do nauki fechtunku. Podobnie było z polską szablą wz. 1921/22, która po 1945 r. również była w rękach polskich kawalerzystów, ale także żołnierzy Kompanii Honorowej Wojska Polskiego. Wykorzystywana była podczas oficjalnych uroczystości wojskowych, państwowych oraz promocji na pierwszy stopień oficerski.

Pod koniec lat 60. XX w. „wysokie gremia decyzyjne” postanowiły zastąpić szablę wz. 1921/22 nową szablą paradną opracowaną i wdrożoną do produkcji przez łódzką „Wifamę”. Oznaczana jako wz. 1971, L000 lub Wifama była „dziełem” wyjątkowo nieudanym. Mimo to wyprodukowano około 200 jej egzemplarzy. Używali jej dowódcy pododdziałów reprezentacyjnych Wojska Polskiego, Marynarki Wojennej, oficerowie Nadwiślańskiej Jednostki MSW. Przez dekadę służyła także do promowania oficerów.

Krytyczna ocena szabli wz. 1971 spowodowała, że w połowie lat 70. XX w. z inicjatywy wicedyrektora Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie A. Czerwińskiego, Minister Obrony Narodowej gen. W. Jaruzelski powołał komisję celem opracowania nowego wzoru szabli paradnej. Zasiadły w tej komisji uznane autorytety w dziedzinie broni białej m.in. dr A. Nadolski, prof. Z. Żygulski jr, dr inż. W. Zabłocki. Po wykonaniu prototypów zostały one zaaprobowane i oficjalnie przyjęte do „służby” zarządzeniem nr 51 MON z 16 października 1981 r. jako szabla paradna WP wz. 1976. Po raz pierwszy użyta ona została jeszcze jako szabla-prototyp w wersji ogólnowojskowej 1 września 1979 r. na Westerplatte podczas promocji oficerów – absolwentów Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Pancernych w Poznaniu.
Szabla wz. 1976 to szabla o rękojeści zamkniętej w mosiężnej oprawie z jelcem krzyżowo-kabłąkowym. Przednie ramię jelca zagięte pod kątem rozwartym dochodzi łukiem do głowicy. Głowica nakryta płaskim migdałowatym kapturkiem przechodzącym w warkocz i sięgającym jelca. Trzon rękojeści drewniany, obciągnięty czarną matową skórą, karbowany z oplotem z plecionego w warkocz mosiężnego drutu. Głownia stalowa niklowana o dużej krzywiźnie, szlifowana w dwie bruzdy. Pióro obosieczne, sztych centryczny. Na zewnętrznym płazie (na matowym srebrzystym tle) napis: Honor i Ojczyzna oraz godło państwowe. U nasady głowni z jednej strony wybite wz. 76 WP, a z drugiej strony Wifama Łódź 1987. Przy szabli temblak z podwójnie złożonej taśmy ze srebrnego galonu o szer. 20 mm i z karmazynowymi prążkami wzdłuż brzegów. Chwast z obsadą z niklowanej blachy, frędzle ze srebrnego łańcuszka. Pochwa stalowa niklowana z dwoma ryfkami i ruchomymi kółkami, z prostokątną ostrogą nawiązującą do kształtu ostrogi pochwy szabli wz. 1934. Żabka z brązowej skóry składa się z tarczki z rzemykami o niklowanych sprzączkach. U góry tarczki dwa paski nośne ze sprzączkami i karabińczykami.

Poczet sztandarowy Kompanii Reprezentacyjnej WP
(W czterdziestolecie zwycięstwa, Krajowa Agencja Wydawnicza,
Warszawa, 1985 r.)

Wyżej opisana szabla paradna WP zakupiona została do zbiorów muzeum w Drzonowie od osoby prywatnej wiosną 1993 r.

Dane techniczne:

Masa szabli z pochwą 1,60 kg
Masa szabli 0,84 kg
Długość szabli 960 mm
Długość głowni 835 mm
Szerokość głowni u nasady  32 mm
Krzywizna szabli 42 mm

Tekst i zdjęcia: Tadeusz Blachura

***