Lotniczy kierowany pocisk rakietowy RS-2US

Pocisk rakietowy RS-2US oznaczony fabrycznie K-5MS, powstał jako rozwinięcie wcześniejszych konstrukcji, RS-1 i RS-2. Pocisk RS-1U (K-5) był przeznaczony do uzbrojenia samolotów MiG-17PFU zaś RS-2U (K-5M) był skonstruowany dla MiG-19 PM. Oba samoloty były wyposażone w stację radiolokacyjną „Izumrud” (każdy w nieco innej wersji). Do przenoszenia i odpalania tych pocisków wykorzystywano wyrzutnię APU-4. Pociski te rozwijano od 1951 roku pod kryptonimem „SzM” i wprowadzono do użytku od 1956 roku. W 1959 roku wprowadzono do produkcji udoskonaloną odmianę oznaczoną RS-2US. 

Pocisk RS-2US w odmianie szkolnej z wyrzutnią APU-7D

RS-2US przeznaczony był m.in. dla rozwijanego od początku lat 60-tych samolotu MiG-21, którego wczesne odmiany seryjne (MiG-21F, MiG-21F13), zgodnie z nomenklaturą ZSRR, były frontowymi samolotami myśliwskimi, nie posiadającymi radiolokatora. Pierwszym samolotem, który mógł przenosić nowe pociski był MiG-21PF (pieriechwatczik, forsirowannyj – czyli przechwytujący, silnik z dopalaczem), wyposażonym w nową stację radiolokacyjną RP-21 (CD-30T). MiG-21PF i MiG-21PFM mogły przenosić pociski RS-2US zamiennie z naprowadzanymi na podczerwień R-3S (K-13), natomiast odmiany MiG-21M i MF posiadając cztery belki podskrzydłowe, przenosiły jednocześnie RS-2US oraz R-3S.

Przekrój pocisku bojowego RS-2US. Przedział kierowania pociskiem umieszczono na końcu konstrukcji, za silnikiem rakietowym.

Kierowany pocisk rakietowy RS-2US był przeznaczony do atakowania celów powietrznych z tylnej półsfery. Po zejściu z wyrzutni pocisk utrzymywany był w wąskiej wiązce promieniowania elektromagnetycznego, wysyłanego przez celownik radiolokacyjny RP-21. Jeśli pocisk wychodził z wiązki, odpowiedni sygnał podawany był do urządzeń wykonawczych, a te korygowały sterami lot pocisku. Wymagało to od pilota ciągłego śledzenia celu od momentu odpalenia do trafienia i nie pozwala na gwałtowne manewrowanie samolotem. RS-2US jest zbudowany w układzie kaczki. Głowica bojowa odłamkowo-burząca o masie 13 kg, posiada ładunek o wymuszonej fragmentacji, tworzący chmurę odłamków. Pocisk jest wyposażony w radiowy zapalnik zbliżeniowy z układem samolikwidacji w przypadku chybienia celu przez pocisk.

 Przekrój pocisku bojowego RS-2US. Kolorem żółtym zaznaczono materiał wybuchowy głowicy bojowej, kolorem brązowym silnik rakietowy napędzający rakietę, z wylotami gazów umieszczonymi między głównym usterzeniem.
Między głowicą bojową a silnikiem rakietowym umieszczono sekcję zawierającą serwomechanizmy sterów.

Wartość bojowa pocisków RS-2US systematycznie spadała a wycofano je z eksploatacji wraz z ostatnimi MiG-21, w grudniu 2003 roku. Wykorzystując posiadane zapasy tych rakiet, w Instytucie Technicznym Wojsk Lotniczych w Warszawie, na ich bazie skonstruowano Rakietowy Cel Powietrzny (RCP) i wprowadzono go do użytku w kilku kolejnych modyfikacjach oznaczonych SRCP i SRCP-WR. Cele powietrzne rodziny RCP są  przeznaczone zarówno do szkolenia myśliwskiego jak i do szkolenia ogniowego wojsk rakietowych. Imitują rzeczywisty cel powietrzny o skutecznej powierzchni odbicia radiolokacyjnego (około 5 m kw.), charakterystycznej dla klasycznego samolotu myśliwskiego. Po odpaleniu z samolotu-nosiciela (najczęściej stosowano w tym celu Su-22M4) z lotu poziomego - wykonuje lot sterowany programowo. Umożliwia na kursie zbliżeniowym przechwytywanie, śledzenie i odpalanie pocisków klasy ziemia-powietrze z przeciwlotniczych zestawów rakietowych. SRCP-WR ma masę 75 kilogramów, zasięg około 20 km . Może być odpalany z pułapu 2000-10000 m.

Pocisk RS-2US w wersji szkolnej w widoku od tyłu wraz z wyrzutnią APU-7D.
Wyraźnie widoczna prawa dysza wylotowa silnika rakietowego.

Na fotografii, od góry : RS-2US (wersja szkolna) na belce APU-7, cel powietrzny SRCP, cel latający dla obrony przeciwlotniczej SRCP-WR

  Dane taktyczno-techniczne RS-2US:

  - długość – 2540 mm
  - średnica - 200 mm
  - masa – 83,5 kg
  - masa głowicy bojowej – 13 kg
  - rozpiętość – 654 mm
  - prędkość lotu – 800 m/s  (około 2900 km/h)
  - zasięg – minimalny do celu 1,9 km, maksymalny 6,0 km

Foto i tekst: Jarosław Sobociński